Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z apelem o zmianę przepisów dotyczących dziedziczenia płatności obszarowych po śmierci rolnika.

To odpowiedź na wnioski izb regionalnych, które wskazują na liczne problemy wynikające z obecnych regulacji.

Obecne przepisy źródłem problemów dla spadkobierców

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem z 10 marca 2023 r., w przypadku śmierci rolnika, jego spadkobierca może ubiegać się o przyznanie płatności. Musi w tym celu złożyć stosowny wniosek w terminie 7 miesięcy od dnia otwarcia spadku (śmierci rolnika).

Rolnicy podkreślają, że ten siedmiomiesięczny termin jest nieprzywracalny i w praktyce często uniemożliwia rodzinie zmarłego uzyskanie należnych dopłat.

Rolnicy wskazują, że w obliczu tragedii i licznych formalności związanych ze śmiercią bliskiej osoby, dotrzymanie tego terminu jest niezwykle trudne. Problem potęguje się, gdy spadkobierców jest wielu, przebywają za granicą lub nie utrzymują ze sobą kontaktów, a wymagana jest zgoda wszystkich na wskazanie jednej osoby do otrzymania płatności.

Taka sytuacja generuje dodatkowy stres i ryzyko utraty środków, co negatywnie wpływa na płynność finansową gospodarstwa prowadzonego przez zmarłego.

Zdarzały się sytuacje, w których nawet prawomocne postanowienie sądu o dziale spadku, przyznające dopłaty konkretnemu spadkobiercy, nie jest honorowane przez ARiMR z powodu przekroczenia wspomnianego terminu.

Propozycja nowego, dobrowolnego rozwiązania

W odpowiedzi na te trudności, izby proponują wprowadzenie rozwiązania, w którym umożliwi się rolnikowi wskazanie „współwnioskodawcy” już na etapie składania wniosku o płatności.

W założeniach złożonej przez rolników propozycji, rolnik mógłby, ale nie musiał, wskazać osobę uprawnioną do dziedziczenia prawa do dopłat objętych wnioskiem. Taka osoba stawałaby się, obok rolnika, stroną w postępowaniu o przyznanie płatności. W przypadku śmierci rolnika, postępowanie toczyłoby się dalej z udziałem wskazanego współwnioskodawcy. Jedynym obowiązkiem żyjącej osoby byłoby poinformowanie ARiMR o zgonie i przedstawienie stosownego aktu.

Obecne, skomplikowane przepisy (§ 39 rozporządzenia) miałyby zastosowanie tylko wtedy, gdyby rolnik nie skorzystał z możliwości wskazania współwnioskodawcy.

KRIR-MR-740-2025 sprawy spadkowe WMIR do MRiRW

źródło: KRIR